Në fshatin Dranoc të Deçanit, në Lagjen e Mazrekëve gjendet kompleksi i kullave te Mazrekëve.
Është ndër rastet e rralla në Kosovë që numër i konsiderueshëm i kullave ti ketë mbijetuar kohës, e posaçërisht luftës së fundit në Kosovë, kur kihet parasysh se në shënjestër të regjimit serb ishte pikërisht shkatërrimi i trashëgimisë sonë kulturore, me theks djegia e kullave.
Kompleksi si tërësi paraqet vlerë unike të trashëgimisë sonë arkitekturore, por edhe historike, sociale e shpirtërore.
Gjatë inventarizimit nga QRTK-Pejë janë evidentuar pesë kulla, me karakteristika specifike që përbëjnë tërësinë e kompleksit të kullave në Dranoc, dhe që si të tilla meritojnë të trajtohen dhe të kenë mbështetje legjislative institucionale.
Kompleksi përbëhet nga Kulla e Haxhi Ramë Mazrekaj, Kulla e Mazrekajve, Kulla e Shaban Binakaj, Kulla e Rustem Binakaj dhe Kulla e Rexhë Brahim Binakaj.
Të gjitha këto kulla përfshirë edhe muret e gurit që i rrethojnë ato, janë në gjendje origjinale, pra ruajnë gjendjen burimore.

Teknika e ndërtimit të tyre kullave është klasike, pra analoge me kullat e Rrafshit të Dukagjinit, me gurë të latuar në kënde dhe forma të parregullta në pjesët tjera të murit.
Shumica e kullave janë trekatëshe (sipas njehsimit popullor, e të ndërtuara në shek XIX).

Kulla e Sali Mazrekajve
Kulla e Sali Mazrekajve, i takon shek XIX. Fatmirësisht gjatë luftës së fundit në Kosovë monumenti ka shpëtuar pa u djegur.
Është e ndërtuar sipas teknikës rustika, pra me gurë të gdhendur në kënde, në pjesën e dyshekllëkut, në kornizat e dritareve dhe portave hyrëse, si dhe me gurë të parregullt, dru e llaç gëlqeror në pjesët tjera të kullës.
Monumenti paraqet rast klasik të ndërtimit të kullave të Rrafshit të Dukagjinit dhe i takon tipit të kullave me dyshekllëk të gurit.
Ndërtesa shtrihet në tri etazhe dhe ka planimetri të bazës drejtkëndore. Ka kulm me konstruksion druri, mbuluar me tjegulla gjysmëmediteran.
Skema kompozicionale e brendisë së kullës i është përshtatur nevojave të kohës. Pas restaurimit nga ana e CHwB-së, përdhesa është shndërruar në mjedis pune ku mbahen trajnime dhe aktivitete të ndryshme. Qasja në përdhesë bëhet përmes portës kryesore të drurit me kornizë nga guri i latuar.
Në këtë hapësirë njëpjesëshe gjenden edhe shkallët e ndërtuara me konstruksion të hekurit dhe me shkelëse nga druri , të cilat të shpijnë në kat. Megjithatë komunikimi me katin e parë bëhet edhe përmes shkallëve të jashtme që janë nga druri.
Kati i parë përmban korridorin dhe kthinat e gjumit (qilarët, ndërsa kati i lartë në kuadër të organizimit të vet ka oden e burrave, divanhanen, hajatin dhe nyjën sanitare.
Monumenti gjatë restaurimit ka pësuar disa transformime me qëllim të funksionalizimit të kullës, megjithatë në aspektin arkitektonik e ruan gjendjen burimore.
Transformimet evidentohen posaçërisht në dritare të cilat kanë humbur formën origjinale gjysmëharkore, dhe tani të gjitha kanë formë drejtkëndore.
Vazhdon të shfrytëzohet për veprimtari kulturore e turistike dhe është e hapur për vizitor.

1. Emertimetdhereferimet
– Emri: KompleksiiKullavenëlagjënMazrrekaj
– NumriUnik: 003314
– Klasa: Monument
– Institucioni: QRTK – Pejë

2. Lokacioni
– Shteti: Kosovë
– Komuna: Deçan
– Qyteti-Fshati: Dranoc
– Lokaliteti: Dranoc
– KodiPostar: 51000
– Emriirruges: Dranoc

3. Llojifunksionaldhedatimi
– Lloji(tipi): KompleksiKullave
– Periudha:Moderne
– Shekulli: XIX

4. Statusi
– Llojiimbrojtjes: Nënmbrojtjetëpërkohshme
– Data e mbrojtjes: 2012
– Pronesia: Private
– Pronari :